17 ธ.ค. 2564ยาว 1 นาที

สาร Quercetin ในมะกรูดมีประโยชน์ต่อการเจริญพันธุ์จริงหรือไม่? แล้วมีประโยชน์ต่อสุขภาพอย่างไรบ้าง?

อัปเดตเมื่อ 1 เม.ย. 2566

เควอซิทีน (Quercetin) เป็นชื่อของสารที่ถูกจัดอยู่ในกลุ่มของสารจำพวกฟลาโวนอยด์ (Flavonoids) ที่สามารถพบได้ในพืชหลายชนิด เช่น แอปเปิ้ล หัวหอม องุ่น มะเขือเทศ รวมทั้งมะกรูด ผลไม้ท้องถิ่นของไทยด้วย หลายๆ คนคงเคยได้ยินเกี่ยวกับน้ำมะกรูดที่มีสาร Quercetin ว่าอาจช่วยเพิ่มโอกาสให้มีลูกง่ายขึ้น หรือเพิ่มโอกาสประสบความสำเร็จในการทำ IVF แล้วสาร Quercetin นี้ช่วยเพิ่มโอกาสมีลูกได้จริงหรือไม่? แล้ว สาร Quercetin มีประโยชน์ต่อร่างกายอย่างไร? วันนี้หมอหน่อยจะมาเล่าให้ฟังค่ะ

สาร Quercetin คืออะไร?

สาร Quercetin จัดอยู่ในกลุ่มสารจำพวก Flavonoids ซึ่งเป็นสารที่พบในพืช ผลไว้ หรือที่เราเรียกว่า Phytonutrients ซึ่ง Quercetin มีบทบาทสำคัญในด้านการต่อต้านสารอนุมูลอิสระ (Antioxidant) ซึ่งมีประโยชน์มากมายต่อสุขภาพ ร่างกายเราไม่สามารถสร้าง Quercetin ได้เอง ต้องได้รับจากการทานอาหารที่มีสาร Quercetin เท่านั้น

อาหารที่มีสาร Quercetin สูงได้แก่

มะกรูด มี 43 มิลลิกรัมต่อ 100 กรัม
หัวหอมแดง มี 33 มิลลิกรัมต่อ 100 กรัม
ผงโกโก้ มี 20 มิลลิกรัมต่อ 100 กรัม
แคนเบอร์รี่ มี 15 มิลลิกรัมต่อ 100 กรัม
หน่อไม้ฝรั่ง มี 7.6 มิลลิกรัมต่อ 100 กรัม
บลูเบอร์รี่ มี 5.1 มิลลิกรัมต่อ 100 กรัม
แอปเปิ้ลแดง มี 4.7 มิลลิกรัมต่อ 100 กรัม เป็นต้น

สาร Quercetin มีประโยชน์ต่อร่างกายในหลายด้าน โดยประโยชน์ที่สำคัญมาจากการที่เป็นสารต้านอนุมูลอิสระชั้นดีให้ร่างกาย ที่ช่วยลดพวกอนุมูลอิสระต่างๆ (Free radicals) ที่ทำให้เกิดความเสื่อมของเซลล์ และทำอันตรายต่อเซลล์ (1)

ประโยชน์ของ Quercetin ต่อร่างกาย

1.เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidant)

Quercetin ทำหน้าที่เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ลดระดับอนุมูลอิสระที่ร่างกายได้รับในแต่ละวัน ทำให้ลดการเสื่อมของเซลล์ ตัว Quercetin เองมีฤทธิ์ในการต้านอนุมูลอิสระมากกว่า วิตามินซี วิตามินอี หรือ เบต้าแคโรทีน (2)

2. ลดการอักเสบต่างๆ ในร่างกาย

การอักเสบ เป็นกระบวนการที่ร่างกายสร้างเมื่อได้รับบาดเจ็บ หรือมีความเครียดซึ่งเป็นกระบวนการซ่อมแซมอย่างหนึ่ง แต่ถ้าการอักเสบเป็นเรื้อรังอาจส่งผลเสียต่างๆ ต่อร่างกาย

มีการศึกษาพบว่าสาร Quercetin มีฤทธิ์ในการลดการอักเสบทั้งแบบเฉียบพลันหรือเรื้อรัง และยังสามารถลดการอักเสบของข้อได้ด้วย (3)

3. ลดโอกาสเกิดโรคมะเร็ง

มีงานวิจับพบว่าอาหารที่มีสาร Flavonoids โดยเฉพาะมี Quercetin สามารถลดโอกาสเกิดมะเร็งบางชนิดได้ (4) งานวิจัยพบว่าสาร Quercetin ช่วยลดการโตของมะเร็งต่อมลูกหมากในหนูได้ (5)

4. ลดการเกิดภูมิแพ้

สาร Quercetin มีฤทธิ์ลดการแพ้ (Antihistamine) โดยออกฤทธิ์ในการลดการหลั่งของสาร Histamine จากเซลล์ จึงมีประโยชน์ในการลดอาการของโรคหลอดลมอักเสบ หรือโรคหอบหืดได้

5. ป้องกันการติดเชื้อ

สาร Quercetin มีฤทธิ์ในการป้องกันเชื่อแบคทีเรีย (antibacterial properties) ซึ่งช่วยในการป้องกันการติดเชื้อต่างๆ เช่น ทางเดินอาหาร ผิวหนัง ระบบหายใจ ระบบทางเดินปัสสาวะเป็นต้น

6.ลดโอกาสเกิดโรคหัวใจและความดันโลหิตสูง

มีงานวิจัยพบว่าอาหารที่มีสาร Flavonoids โดยเฉพาะ Quercetin ช่วยลดการเกิดโรคหัวใจ และโรคความดันโลหิตสูง เนื่องจากช่วยให้เลือดไปเลี้ยงที่เส้นเลือดแดงที่หัวใจดีขึ้น

Quercetin กับประโยชน์ด้านการเจริญพันธุ์

เป็นที่ทราบกันดีว่าสารต้านอนุมูลอิสระ โดยเฉพาะ ROS (Reactive oxygen species) ส่งผลให้เกิดการเสื่อมและทำลายเซลล์ต่างๆ ดังนั้นเหล่า ROS นี้ จึงส่งผลต่อคุณภาพไข่ และคุณภาพของสเปิร์มเช่นเดียวกัน มีงานวิจัยพบว่า ROS ส่งผลต่อคุณภาพของสเปิร์ม ทั้งลดจำนวน การเคลื่อนที่ผิดปกติ และรูปร่างผิดปกติ (6)

สำหรับคุณผู้หญิงสารอนุมูลอิสระ โดยเฉพาะ ROS ส่งผลต่อกระบวนการมีบุตรในหลายด้าน ตั้งแต่ลดคุณภาพไข่ โครโมโซมไข่ผิดปกติ ทำให้การแบ่งเซลล์ของตัวอ่อนผิดปกติ การสร้างผนังมดลูกผิดปกติ ซึ่งอาจเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้มีบุตรยากได้ (7)

การที่ Quercetin สามารถลดระดับ ROS ในร่างกายได้ จึงอาจส่งผลดีในแง่ การลดความเสื่อมของเซลล์ต่างๆ ในร่างกาย รวมถึงเซลล์ไข่ และสเปิร์มด้วย

มีการศึกษาผลของสาร Quercetin กับการเพิ่มขนาดของไข่ในหนู (8) พบว่า ขนาดของไข่ในช่วงแบ่งตัว (folliculogenesis) ดีขึ้น ขนาดของไข่ในหนูที่ได้รับ Quercetin โตมากกว่าหนูที่ไม่ได้รับ Quercetin นอกจากนี้ ยังอาจเพิ่มคุณภาพของไข่ได้จากฤทธิ์ Antioxidant ของ Quercetin อย่างไรก็ตาม ยังไม่ได้มีการศึกษาเกี่ยวกับสาร Quercetin กับคุณภาพไข่ในคนแต่อย่างใด

น้ำมะกรูดกับการมีบุตร

จริงๆ แล้วการนำน้ำมะกรูดมาช่วยเรื่องการมีบุตร มีมาตั้งแต่สมัยโบราณ โดยเชื่อว่า มะกรูดมีสรรพคุณทางยาในด้านบำรุงเลือด ช่วยให้เลือดไหลเวียนสะดวก ส่งผลให้เลือดไปเลี้ยงบริเวณมดลูกได้ดี ช่วยปรับสมดุลภายในมดลูกให้แข็งแรง เมื่อระบบเลือดในร่างกายทำงานได้ดีมีประสิทธิภาพ ก็จะส่งผลให้รอบเดือนคงที่ ซึ่งอาจส่งผลให้ตั้งครรภ์ได้ง่ายขึ้น

รวมถึงจากข้อมูลของสาร Quercetin ซึ่งพบได้มากในมะกรูด ที่อาจส่งผลดีต่อการโตของไข่ และอาจช่วยการเติบโตของตัวอ่อน อาจเพิ่มโอกาสในการมีลูกสำเร็จ ทั้งด้วยกระบวนการธรรมชาติ หรือด้วยกระบวนการทำเด็กหลอดแก้ว (IVF)

กล่าวโดยสรุป

แม้จะยังไม่มีงานวิจัยยืนยันทางการแพทย์ในคนชัดเจน ถึงประสิทธิภาพของสาร Quercetin ว่าช่วยเพิ่มโอกาสในการมีลูกสำเร็จได้จริงหรือไม่ แต่สำหรับคนที่ต้องการมีลูก ก็อาจสามารถทดลองทานอาหารที่มีสาร Quercetin สูงได้ นอกจากจะได้ประโยชน์ทางสุขภาพอื่นๆ จากสาร Quercetin แล้ว อาจส่งผลดีต่อการเจริญพันธุ์ และอาจเพิ่มโอกาสให้มีลูกได้ อย่างไรก็ตามอย่าลืมดูแลสุขภาพ และทานวิตามินบำรุงที่จำเป็นอย่างเหมาะสม ซึ่งจะเพิ่มโอกาสมีลูกสำเร็จได้เร็วขึ้น พร้อมสุขภาพที่แข็งแรงค่ะ

เขียนโดย

พญ. ทานตะวัน จอมขวัญใจ หมอหน่อย (Tantawan Jomkwanjai.MD)