ช่วง 6 เดือนแรก เป็นช่วงที่ลูกของเรามีพัฒนาการเป็นอย่างมากนะคะ ตอนนี้อันนาลูกสาวของหมอหน่อยเข้าสู่ 5 เดือนแล้ว และกำลังฝึกนั่งอยู่เช่นกัน วันนี้หมอหน่อยจึงมาตอบคำถามว่า เมื่อไหร่ลูกถึงจะนั่งได้? จะช่วยสอนลูกให้นั่งได้อย่างไร? เก้าอี้ฝึกนั่งจำเป็นหรือไม่? แล้วเมื่อไหร่ถึงเรียกว่าพัฒนาการช้าจนต้องปรึกษาแพทย์ วันนี้หมอหน่อยจะมาเล่าให้ฟังค่ะ
ลูกจะนั่งได้เมื่อไหร่? สัญญาณว่าสามารถฝึกลูกนั่งได้
พัฒนาการด้านการนั่งของลูกจะเริ่มต้นเมื่อกล้ามเนื้อคอแข็งแรง กล้ามเนื้อหลังแข็งแรง ลูกเริ่มมีความสนใจในการนั่ง ซึ่งพัฒนาการด้านการนั่งของลูกจะแบ่งเป็น 2 ขั้น คือ
แบบ Tripod position หรือต้องมีตัวช่วย (Sit with support) ซึ่งลูกจะทำได้ในช่วง 4-6 เดือน
แบบนั่งได้ด้วยตัวเอง ซึ่งจะสามารถทำได้ที่ 5-9 เดือน
สัญญาณที่อาจจะสามารถสอนลูกฝึกนั่งได้แล้วคือ
ลูกเริ่มใช้มือดันพื้นดันหน้าอกขึ้นมอง
ลูกสามารถที่จะพลิกตัวได้
ลูกเริ่มพยายามนั่งเองเมื่อจับนั่ง
ถ้าลูกเริ่มมีสัณญาณแสดงความพร้อมเหล่านี้ คุณพ่อคุณแม่อาจจะพิจารณาเริ่มสอนลูกนั่งได้ค่ะ
เทคนิคสอนลูกนั่ง
Practice makes perfect การฝึกบ่อยๆ จะยิ่งช่วยให้ลูกสามารถทำได้เร็ว คุณพ่อคุณแม่ต้องเปิดโอกาสให้ลูกฝึกนั่งภายใต้การดูแล ยิ่งทำบ่อยเท่าไหร่ โอกาสที่ลูกจะนั่งได้เร็วขึ้นก็มากเท่านั้น การที่ลูกจะนั่งด้วยตัวเองได้ กล้ามเนื้อของลูกต้องแข็งแรง
ทำกิจกรรม Tummy time บ่อยๆ เพื่อฝึกความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ (อ่านเพิ่มเติมเรื่อง การทำ Tummy time)
ฝึกจับลูกนั่งบนตัก เริ่มฝึกการทรงตัว โดยการจับที่รักแร้ ไล่มาที่หน้าอก ไล่มาที่สะโพก เพื่อให้ลูกได้ฝึกความแข็งแรงของต้นคอและหลัง
ฝึกให้ลูกนั่งท่า Tripod โดยให้ลูกนั่งอยู่ระหว่างขาของผู้ปกครองเพื่อป้องกันลูกล้ม อาจทำกิจกรรมอื่นๆ ไปด้วยเพื่อดึงความสนใจ เช่น ของเล่น อ่านหนังสือ เป็นต้น
เมื่อเริ่มแข็งแรง อาจใช้หมอนที่โอบรอบตัว คอยพยุงไม่ให้ล้ม เพื่อให้เริ่มฝึกความแข็งแรงของหลัง โดยต้องทำภายใต้การดูแลของผู้ใหญ่เท่านั้น
ฝึกการนั่งบ่อยๆ อาจจะวันละ 3-4 ครั้ง ครั้งละ 5-10 นาที
เก้าอี้ฝึกนั่งจำเป็นหรือไม่?
ในปัจจุบันมีเก้าอี้ฝึกนั่งหลากหลายรูปแบบ ซึ่งเก้าอี้ฝึกนั่งมักจะถูกออกแบบมาในลักษณะที่โอบตัวลูกไว้ ซึ่งอาจเริ่มสามารถให้ลูกนั่งได้ เมื่อกล้ามเนื้อต้นคอแข็งแรง สามารถที่ควบคุมศีรษะตัวเองได้ ซึ่งอาจเริ่มใช้ได้ตั้งแต่ประมาณ 3-6 เดือน ขึ้นอยู่กับความพร้อมของลูกค่ะ
อย่างไรก็ตาม การที่เก้าอี้ฝึกนั่งจะโอบล้อมตัวลูกไว้โดยเฉพาะบริเวณสะโพก ช่วยให้เด็กนั่งได้ ซึ่งจะทำให้เด็กไม่ได้ฝึกใช้กล้ามเนื้อส่วนอื่นๆ โดยเฉพาะกล้ามเนื้อท้อง กล้ามเนื้อหลัง ที่เป็นทักษะที่จำเป็นจริงๆ ในการฝึกนั่งของเด็ก
อีกข้อหนึ่งคือ โดยส่วนใหญ่เด็กมักจะมีพัฒนาการทางการนั่งได้เร็ว เมื่อนั่งได้แล้ว เก้าอี้ฝึกนั่งอาจไม่ได้มีความจำเป็นอีกต่อไป
อย่างไรก็ตาม การมีเก้าอี้ฝึกนั่ง อาจมีประโยชน์ในด้านอื่นๆ เช่น สามารถทำกิจกรรมต่างๆ กับลูกได้ สามารถใช้เป็นที่ให้เด็กฝึกการเล่นโดยการใช้มือ หรือ เป็นที่ที่เด็กจะสามารถนั่งได้อยู่ในสายตาของคุณพ่อคุณแม่ ดังนั้น การตัดสินใจซื้อขึ้นอยู่กับบริบทของแต่ละครอบครัวค่ะ
ตอนนี้หมอหน่อยเองก็กำลังฝึกอันนานั่งเช่นกัน หมอหน่อยก็ขอเป็นกำลังให้คุณพ่อ คุณแม่ ในการฝึกลูกน้อยให้นั่งได้สำเร็จนะคะ
แล้วมาติดตามกันได้ใหม่ในบทความหน้าค่ะ
เขียนโดย
พญ. ทานตะวัน จอมขวัญใจ หมอหน่อย (Tantawan Jomkwanjai.MD)
Comentários